Η Μικαέλλα Σπαντίου μας μιλά για το πρόγραμμα «Ελευθέρωσε τον ε – Αυτισμό σου»
sadorguide.com.cy/category/interviews
Επιμέλεια: Νικολέττα Κουρούσιη Φωτογραφικό υλικό: Γιώργος Ερέσσιος
Καταρχάς Μικαέλλα, από πότε ασχολείσαι επαγγελματικά με τον χώρο του αθλητισμού και ειδικότερα με την κολύμβηση;
Άρχισα να ασχολούμαι με την κολύμβηση, με παρότρυνση του πατέρα μου, όταν ήμουν 5 ετών. Η αλήθεια είναι ότι γνώρισα πολλά αθλήματα αλλά η κολύμβηση ήταν το αγαπημένο. Υπήρξα για αρκετα χρόνια αθλήτρια του Ναυτικού Ομίλου Λεμεσού και στα 17 μου εντάχθηκα στην παραολυμπιακή ομάδα της Κύπρου, μετά από ένα σοβαρό ατύχημα που είχα στο νερό, όπου και παρέμεινα μέχρι τα 21 μου χρόνια. Μετά ακολούθησα τον προπονητικό τομέα με σπουδές στη Γυμναστική Aκαδημία Αθηνών, όπου ειδικεύτηκα στην Kολύμβηση και Ειδική Αγωγή. Ακολούθως πραγματοποίησα μεταπτυχιακό στις Ειδικές Επιστήμες, προκειμένου να συνδυάσω και τους 2 τομείς, άθληση και εκπαίδευση και θεού θέλοντος θα προχωρήσω στην εκπόνηση διδακτορικής διατριβής προκειμένου να ενδιατρίψω στα παιδιά με αυτισμό. Όταν τελείωσα την προσωπική μου καριέρα ως κολυμβήτρια ξεκίνησα το 2006 να επισκέπτομαι ειδικά σεμινάρια που γίνονταν στο ΚΑΤ Αθηνών (ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ) και σε διάφορες υπηρεσίες στην Ελλάδα γύρω από το γνωστικό αντικείμενο της ειδικής αγωγής. Με την επιστροφή μου στην Κύπρο το 2010, ασχολήθηκα γενικά με τον τομέα της άθλησης, όμως τα τελευταία 3 χρόνια ασχολούμαι άμεσα με τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Ως γυμνάστρια, εργάζομαι στο γυμναστήριο «Σπαντίος» όπου το 2013 προβήκαμε σε ανακαίνιση προσπαθώντας να εντάξουμε άτομα με ειδικές ικανότητες, εγγύους , οικογένειες, μέσα σε ένα τεράστιο χώρο που διαθέτει τις κατάλληλες υποδομές για ατομική και ομαδική άθληση καθώς και ένα επιβλεπόμενο παιδότοπο για την ενασχόληση των μικρών παιδιών.
Πώς καταφέρνεις να συνδιάζεις τα μαθήματα κολύμβησης για τα παιδιά με αυτισμό με τις άλλες αθλητικές δραστηριότητές σου;
Οι δραστηριότητες μου στο γυμναστήριο δεν έχουν σταματήσει από το 2010, απλά έχουν μειωθεί λίγο στο χρόνο. Γι’αυτό εντάχθηκαν περισσότεροι συνεργάτες στο γυμναστήριο προκειμένου να βοηθήσουν στη διεξαγωγή των ομαδικών και ατομικών μαθημάτων ενώ η ίδια προσπαθώ να δουλεύω με μικρές ομάδες προκειμένου να καλύπτω τα «κενά» που προκύπτουν από την απουσία μου.
Πώς πήρες την απόφαση να ασχοληθείς με την κολύμβηση για τα παιδιά με αυτισμό;
Για να είμαι ειλικρινής μετά από ένα επίκτητο πρόβλημα υγείας που αντιμετώπισα για πάρα πολλά χρόνια και δυσκολευόμουν να συνεργαστώ με εκπαιδευτές που προσπάθησαν να με βοηθήσουν να ενταχθώ στη νέα πραγματικότητα, θεώρησα ότι χρειάζεται να αξιοποιήσω την εμπειρία μου ως παθoούσα, για να φανώ χρήσιμη και ως εκπαιδεύτρια σε άτομα με ειδικές ικανότητες. Κάποιες φορές η αλήθεια είναι πως η εμπειρία είναι ισχυρότερη από τη γνώση. Η απόφαση μου ήρθε μετά από πρόταση της παιδοψυχίατρου Ιουλίετας Λαούρη – Καλλή, να έρθω σε επαφή με ένα παιδί 17 ετών με αυτισμό, το οποίο προσπαθούσαν οι γονείς του να εντάξουν σε διάφορες αθλητικές δραστηριότητες αλλά το φάσμα του αυτισμού του, δεν του επέτρεπε να επικοινωνήσει με οποιονδήποτε προπονητή ή ομάδα. Προσωπικά είχα βάλει στόχο να τον βοηθήσω, επικοινωνιακά τουλάχιστον, ώστε να αξιοποιήσει την υπερκινητικότητά του, γεγονός που επιτεύχθηκε καθώς η σχέση μου με τον Αντρέα υφίσταται εδώ και 3 χρόνια και αποτελεί έναν από τους καλύτερους μαθητές Special Olympic σε παγκύπριο επίπεδο αλλά αγωνίζεται και με τον Ναυτικό Όμιλο Λευκωσίας ως αρτιμελής αθλητής. Μετά από αυτό αποφάσισα πως θέλω να ασχοληθώ με αυτή την μορφή αναπτυξιακών διαταραχών. Αποτέλεσε το εναρκτήριο λάκτισμα για να ασχοληθώ με τον συγκεκριμένο τομέα.
Ας μιλήσουμε για τα παιδιά με αυτισμό. Ποιες ιδιαιτερότητες παρουσιάζουν αυτά τα παιδιά; Καταρχάς πρέπει να επισημάνουμε ότι το φάσμα του αυτισμού, αποτελεί μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή η οποία περιλαμβάνει πολλές και διαφορετικές μορφές. Δεν μπορεί να γίνει διάγνωση του αυτισμό από την κύηση καθώς αποτελεί μια αναπτυξιακή διαταραχή, άρα το παιδάκι χρειάζεται να αναπτυχθεί πέραν του ενός έτους προκειμένου να παρουσιάσει διάφορες ενδείξεις σχετικά με την ανάπτυξη που αφορούν είτε την ομιλία, είτε την κίνηση είτε την έκφραση. Παρουσιάζεται περισσότερο σε αγόρια και η ιατρική γνωμάτευση γίνεται κυρίως στην ηλικία των 2 – 3 χρονών αφ’ ότου παρέλθει κάποιo χρονικό διάστημα και συλλογή ενδείξεων περί ύπαρξης αναπτυξιακής διαταραχής. Η διάγνωση γίνεται από παιδίατρους, αναπτυξιολόγους παιδίατρους, παιδοψυχιάτρους και αφ’ ότου ολοκληρωθεί εμείς σε συνεργασία με άλλους διεπιστημονικούς τομείς, βοηθούμε στην εκπαίδευση του παιδιού.
Πώς πραγματοποιείται το μάθημα της κολύμβησης για τα παιδιά με αυτισμό;
Υπάρχει διαφορά στον τρόπο που πραγματοποιείται σε σχέση με το μάθημα κολύμβησης σε αρτιμελή παιδιά; Tα μαθήματα πραγματοποιούνται στην πισίνα Ιακώβου, σε ένα οριοθετημένο χώρο και είναι ατομικά, ένας προς ένα, δηλαδή ο εκπαιδευτής με το παιδί. Πριν την έναρξη των μαθημάτων γίνεται αξιολόγηση με ερωτηματολόγιο προκειμένου να ξέρουμε το επίπεδο που βρίσκεται το παιδί ενώ δοκιμάζουμε ταυτόχρονα, αν το παιδάκι μπορεί να συνεργαστεί με κάποιο άλλο και αν είναι υψηλής λειτουργικότητας, αλλιώς το μάθημα γίνεται με τη μέθοδο «ένας προς ένα». Η εκμάθηση κολύμβησης ξεκινά με πολύ απλές εντολές για αρχή και μέσα στο μάθημα εκμεταλλευόμαστε αντικείμενα που αγαπά και έρχεται σε επαφή το παιδί. Κυρίως γίνεται μερική εφαρμογή της μεθόδου TEACCH (Treatment and Εducation of Autistic and Communication Handicapped Children), που ακολουθεί στο σχολείο. Οι ασκήσεις χωρίζονται, επαναλαμβάνονται σε μικρό χρονικό διάστημα, κάθε άσκηση έχει ένα σύντομο διάλειμμα και τέλος κλείνουμε με παιχνίδι. Συνήθως διεξάγεται σε μιση ή μια ώρα ανάλογα με την ηλικία και τις δυνατότητες του παιδιού και εκμεταλλευόμαστε ασκήσεις από την κολύμβηση, οι οποίες θα επιτρέψουν στο παιδί σιγα σιγά αν δεν υπάρχουν στερεότυπες συμπεριφορές να μπει κάτω από το νερό, να εκμεταλλευτεί την επικοινωνία με τα παιδάκια που υπάρχουν γύρω του και να παίξει με ξένο αντικείμενο. Οι ασκήσεις της κολύμβησης χρησιμοποιούνται κυρίως ως μέσο προσαρμογής με το νερό εφόσον πολλά παιδιά δε δέχονται εύκολα το νερο στο κεφάλι και γενικά οτιδήποτε έρχεται σε επαφή μαζί τους, καθώς η μοναχικότητα αποτελεί χαρακτηριστικό αυτών των παιδιών. Στην πορεία γίνονται ανεξάρτητα και εξοικειώνονται σιγά σιγά με τη διαδικασία, η οποία εξελίσσεται σταδιακά και κάποιες φορές βοηθά αρκετά στη μείωση των αυτοτραυματισμών. Ο αυτοτραυματισμός αποτελεί και μέσον έκφρασης.Το έχω αντιμετωπίσει πολύ σε παιδιά που δεν έχουν ομιλία ως τρόπο έκφρασης .
Υπάρχουν επίπεδα δυσκολίας στο μάθημα;
Aπό ποια ηλικία μπορεί ένα παιδάκι να αρχίσει τα μαθήματα;
Να αναφέρουμε αρχικά ότι δεν υπάρχει ηλικιακός περιορισμός αλλά εξαρτάται από τις υπόλοιπες δραστηριότητες που ασχολείται το παιδί όπως εργοθεραπεία, μουσικοθεραπρεία, λογοθεραπεία καθώς και από το αν υπάρχει συννοσηρότητα με κάποια άλλη πάθηση, δηλαδη από το αν ένα παιδάκι παρουσιάζει συνάμα άλλη πάθηση, η οποία να χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση. Ο βαθμός δυσκολίας του μαθήματος σχετίζεται με τα αισθητηριακά προβλήματα που έχει το παιδί. Αν ένα παιδάκι βρίσκεται σε πολύ καλή λειτουργική κατάσταση μπορεί να ενταχθεί σε ομάδα και να δουλέψει κανονικά, όπως τα αρτιμελή νοητικά και σωματικά παιδιά.
Ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζουν τα παιδιά με αυτισμό από το συγκεκριμένο μάθημα;
Πολύ ωραία ερώτηση. Το σημαντικότερο για μένα όφελος αποτελεί το γεγονός πως κοινωνικοποιούνται σε ένα χώρο με πολλά άλλα παιδιά, χωρίς να υπάρχει απομόνωση όπως π.χ στην αυλή ενός σχολείου. Ακόμη δεν υπάρχει ηχορύπανση, η οποία μπορεί να δημιουργήσει στα συγκεκριμένα παιδιά τεράστια αισθητηριακά προβλήματα αλλά απεναντίας η επαφή με το νερό δημιουργεί ηρεμία στο παιδί. Επιπρόσθετα μέσω της επαφής τους μαζί μου που γίνεται αναγκαία για τη διεξαγωγή του μαθήματος, μαθαίνουν να ακούν, να συνεργάζονται, γεγονός που προωθεί και τη συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Επίσης το παιδί εξοικειώνεται τόσο με το υγρό στοιχείο αλλά και γενικότερα με τη διαδικασία της μάθησης. Ωφελείται λοιπόν σε ζητήματα πειθαρχίας αλλά και επικοινωνίας, εφόσον προωθείται η ομαδοποίηση και η συνεργασία με τα υπόλοιπα παιδιά καθώς και η αποδοχή του από αυτά.
Όπως μου ανέφερες προηγουμένως τα αρτιμελή παιδιά αποκομίζουν οφέλη από την επαφή και συνεργασία με τα παιδιά με αυτισμό.
Ποιά είναι αυτά τα οφέλη;
Eπίσης πολύ ωραία ερώτηση. Όταν υπάρχουν στο περιβάλλον παιδάκια με κάποια διαφορετικότητα, είτε είναι κινητική δυσλειτουργία, αυτισμός κτλ, μέσω της συνεργασίας που αναπτύσσεται στην ομάδα, γίνεται πολύ πιο εύκολο για τα αρτιμελή παιδιά να αποδεχτούν την ύπαρξη της διαφορετικότητας και να κατανοήσουν πως είναι φυσιολογικό το να υπάρχουν άτομα με ιδιαιτερότητες, γενικότερα γύρω μας. Αν αποδεχτούν στη πισίνα ένα παιδάκι με ιδιαιτερότητες, μαθαίνουν να αποδέχονται οπουδήποτε συναντήσουν κάτι αντίστοιχο. Φυσικά κάθε ομάδα έχει το δικό της εκπαιδευτή που συνεργάζεται πάντα μαζί μας.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφερθούμε στη σχέση σου με τους γονείς των παιδιών με αυτισμό. Αντιμετώπισες προβλήματα κατά καιρούς, όσον αφορά την επαφή και συνεργασία που είχες μαζί τους;
Στην αρχή οι γονείς ανταποκρίθηκαν πολύ θετικά, στην πορεία όμως αντιμετώπισα κάποιες δυσκολίες συνεργασίας καθώς είχαν την εντύπωση πως μπορούν τα παιδιά να κάνουν άλματα στον τομέα της κολύμβησης. Σε γενικές γραμμές όμως οι γονείς μου δίνουν την ελευθερία να δουλέψω με τα παιδιά τους, βλέποντας έστω και μικρά βήματα προόδου. Θα ήθελα να στείλω το μήνυμα σε όλους όσους έχουν παιδιά πως πρέπει να μελετούν τα σημάδια της παιδικής ηλικίας, να ελέγχουν από νωρίς την ανάπτυξη των παιδιών τους, να απευθύνονται στους ειδικούς σε περίπτωση που εντοπίσουν κάποια αναπτυξιακά προβλήματα και να μην κρύβουν το πρόβλημα «κάτω από το χαλί».
Ποιό μήνυμα θα ήθελες να στείλεις στους γονείς των παιδιών με αυτισμό;
Θα ήθελα να πω ότι τους θαυμάζω προσωπικά και να στείλω το μήνυμα, να μην εγκαταλείπουν, να έχουν υπομονή καθώς το παιδί μεγαλώνοντας παρουσιάζει καινούργια θέματα προς επίλυση και να είναι προετοιμασμένοι γι’αυτό. Οι μελλοντικοί σου στόχοι, Μικαέλλα, ποιοί είναι; Ο μεγαλύτερος μου στόχος επί της παρούσης είναι η εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής μου, μέσω της οποίας θα ήθελα να αποδείξω πως η συγκεκριμένη μέθοδος είναι χρήσιμη για τα παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές καθώς και ότι η φυσική άσκηση έχει θετικά αποτελέσματα, όταν γίνεται μέσα στο νερό. Επόμενος προσωπικός μου στόχος είναι η προώθηση της αποδοχής της διαφορετικότητας στην κοινωνια μας. Χρειάζεται να γίνουν τεράστια βήματα προόδου είτε σε θέματα ειδικής εκπαίδευσης, είτε αναφορικά με την παραολυμπιακή ομάδα, είτε στα σχολεία, είτε στο οικογενειακό περιβάλλον γενικότερα. Δική μου πρόταση είναι να ξεκινήσουν να λειτουργούν σχολεία εκπαίδευσης οικογενειών που έχουν παιδιά με αυτισμό ώστε να εκπαιδεύονται μαζί με αυτά. Κανένας δεν έχει γεννηθεί έχοντας γνώσεις για το τι θα πράξει αν αντιμετωπίσει ένα τέτοιο ζήτημα.
Κλείνοντας να αναφέρουμε πώς μπορεί κάποιος να επικοινωνήσει μαζί σου
Για τα παιδιά με αναπτυξιακές δυσκολίες, έχουμε δημιουργήσει μια σελίδα στο διαδίκτυο με τίτλο «Ελευθέρωσε τον ε-Αυτισμό σου», η οποία δίνει εικόνες και στοιχεία για το πως διεξάγεται το μάθημα, πάντοτε με την έγκριση των γονέων. Μέσω αυτής της σελίδας μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας στέλνοντας μήνυμα η'
mikaella.spantiou@cytanet.com.cy Tηλέφωνα: 25 561384 – 99 305015 – 99 432349 Φαξ: 25 566505
sadorguide.com.cy/category/interviews
Επιμέλεια: Νικολέττα Κουρούσιη Φωτογραφικό υλικό: Γιώργος Ερέσσιος
Καταρχάς Μικαέλλα, από πότε ασχολείσαι επαγγελματικά με τον χώρο του αθλητισμού και ειδικότερα με την κολύμβηση;
Άρχισα να ασχολούμαι με την κολύμβηση, με παρότρυνση του πατέρα μου, όταν ήμουν 5 ετών. Η αλήθεια είναι ότι γνώρισα πολλά αθλήματα αλλά η κολύμβηση ήταν το αγαπημένο. Υπήρξα για αρκετα χρόνια αθλήτρια του Ναυτικού Ομίλου Λεμεσού και στα 17 μου εντάχθηκα στην παραολυμπιακή ομάδα της Κύπρου, μετά από ένα σοβαρό ατύχημα που είχα στο νερό, όπου και παρέμεινα μέχρι τα 21 μου χρόνια. Μετά ακολούθησα τον προπονητικό τομέα με σπουδές στη Γυμναστική Aκαδημία Αθηνών, όπου ειδικεύτηκα στην Kολύμβηση και Ειδική Αγωγή. Ακολούθως πραγματοποίησα μεταπτυχιακό στις Ειδικές Επιστήμες, προκειμένου να συνδυάσω και τους 2 τομείς, άθληση και εκπαίδευση και θεού θέλοντος θα προχωρήσω στην εκπόνηση διδακτορικής διατριβής προκειμένου να ενδιατρίψω στα παιδιά με αυτισμό. Όταν τελείωσα την προσωπική μου καριέρα ως κολυμβήτρια ξεκίνησα το 2006 να επισκέπτομαι ειδικά σεμινάρια που γίνονταν στο ΚΑΤ Αθηνών (ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ) και σε διάφορες υπηρεσίες στην Ελλάδα γύρω από το γνωστικό αντικείμενο της ειδικής αγωγής. Με την επιστροφή μου στην Κύπρο το 2010, ασχολήθηκα γενικά με τον τομέα της άθλησης, όμως τα τελευταία 3 χρόνια ασχολούμαι άμεσα με τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Ως γυμνάστρια, εργάζομαι στο γυμναστήριο «Σπαντίος» όπου το 2013 προβήκαμε σε ανακαίνιση προσπαθώντας να εντάξουμε άτομα με ειδικές ικανότητες, εγγύους , οικογένειες, μέσα σε ένα τεράστιο χώρο που διαθέτει τις κατάλληλες υποδομές για ατομική και ομαδική άθληση καθώς και ένα επιβλεπόμενο παιδότοπο για την ενασχόληση των μικρών παιδιών.
Πώς καταφέρνεις να συνδιάζεις τα μαθήματα κολύμβησης για τα παιδιά με αυτισμό με τις άλλες αθλητικές δραστηριότητές σου;
Οι δραστηριότητες μου στο γυμναστήριο δεν έχουν σταματήσει από το 2010, απλά έχουν μειωθεί λίγο στο χρόνο. Γι’αυτό εντάχθηκαν περισσότεροι συνεργάτες στο γυμναστήριο προκειμένου να βοηθήσουν στη διεξαγωγή των ομαδικών και ατομικών μαθημάτων ενώ η ίδια προσπαθώ να δουλεύω με μικρές ομάδες προκειμένου να καλύπτω τα «κενά» που προκύπτουν από την απουσία μου.
Πώς πήρες την απόφαση να ασχοληθείς με την κολύμβηση για τα παιδιά με αυτισμό;
Για να είμαι ειλικρινής μετά από ένα επίκτητο πρόβλημα υγείας που αντιμετώπισα για πάρα πολλά χρόνια και δυσκολευόμουν να συνεργαστώ με εκπαιδευτές που προσπάθησαν να με βοηθήσουν να ενταχθώ στη νέα πραγματικότητα, θεώρησα ότι χρειάζεται να αξιοποιήσω την εμπειρία μου ως παθoούσα, για να φανώ χρήσιμη και ως εκπαιδεύτρια σε άτομα με ειδικές ικανότητες. Κάποιες φορές η αλήθεια είναι πως η εμπειρία είναι ισχυρότερη από τη γνώση. Η απόφαση μου ήρθε μετά από πρόταση της παιδοψυχίατρου Ιουλίετας Λαούρη – Καλλή, να έρθω σε επαφή με ένα παιδί 17 ετών με αυτισμό, το οποίο προσπαθούσαν οι γονείς του να εντάξουν σε διάφορες αθλητικές δραστηριότητες αλλά το φάσμα του αυτισμού του, δεν του επέτρεπε να επικοινωνήσει με οποιονδήποτε προπονητή ή ομάδα. Προσωπικά είχα βάλει στόχο να τον βοηθήσω, επικοινωνιακά τουλάχιστον, ώστε να αξιοποιήσει την υπερκινητικότητά του, γεγονός που επιτεύχθηκε καθώς η σχέση μου με τον Αντρέα υφίσταται εδώ και 3 χρόνια και αποτελεί έναν από τους καλύτερους μαθητές Special Olympic σε παγκύπριο επίπεδο αλλά αγωνίζεται και με τον Ναυτικό Όμιλο Λευκωσίας ως αρτιμελής αθλητής. Μετά από αυτό αποφάσισα πως θέλω να ασχοληθώ με αυτή την μορφή αναπτυξιακών διαταραχών. Αποτέλεσε το εναρκτήριο λάκτισμα για να ασχοληθώ με τον συγκεκριμένο τομέα.
Ας μιλήσουμε για τα παιδιά με αυτισμό. Ποιες ιδιαιτερότητες παρουσιάζουν αυτά τα παιδιά; Καταρχάς πρέπει να επισημάνουμε ότι το φάσμα του αυτισμού, αποτελεί μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή η οποία περιλαμβάνει πολλές και διαφορετικές μορφές. Δεν μπορεί να γίνει διάγνωση του αυτισμό από την κύηση καθώς αποτελεί μια αναπτυξιακή διαταραχή, άρα το παιδάκι χρειάζεται να αναπτυχθεί πέραν του ενός έτους προκειμένου να παρουσιάσει διάφορες ενδείξεις σχετικά με την ανάπτυξη που αφορούν είτε την ομιλία, είτε την κίνηση είτε την έκφραση. Παρουσιάζεται περισσότερο σε αγόρια και η ιατρική γνωμάτευση γίνεται κυρίως στην ηλικία των 2 – 3 χρονών αφ’ ότου παρέλθει κάποιo χρονικό διάστημα και συλλογή ενδείξεων περί ύπαρξης αναπτυξιακής διαταραχής. Η διάγνωση γίνεται από παιδίατρους, αναπτυξιολόγους παιδίατρους, παιδοψυχιάτρους και αφ’ ότου ολοκληρωθεί εμείς σε συνεργασία με άλλους διεπιστημονικούς τομείς, βοηθούμε στην εκπαίδευση του παιδιού.
Πώς πραγματοποιείται το μάθημα της κολύμβησης για τα παιδιά με αυτισμό;
Υπάρχει διαφορά στον τρόπο που πραγματοποιείται σε σχέση με το μάθημα κολύμβησης σε αρτιμελή παιδιά; Tα μαθήματα πραγματοποιούνται στην πισίνα Ιακώβου, σε ένα οριοθετημένο χώρο και είναι ατομικά, ένας προς ένα, δηλαδή ο εκπαιδευτής με το παιδί. Πριν την έναρξη των μαθημάτων γίνεται αξιολόγηση με ερωτηματολόγιο προκειμένου να ξέρουμε το επίπεδο που βρίσκεται το παιδί ενώ δοκιμάζουμε ταυτόχρονα, αν το παιδάκι μπορεί να συνεργαστεί με κάποιο άλλο και αν είναι υψηλής λειτουργικότητας, αλλιώς το μάθημα γίνεται με τη μέθοδο «ένας προς ένα». Η εκμάθηση κολύμβησης ξεκινά με πολύ απλές εντολές για αρχή και μέσα στο μάθημα εκμεταλλευόμαστε αντικείμενα που αγαπά και έρχεται σε επαφή το παιδί. Κυρίως γίνεται μερική εφαρμογή της μεθόδου TEACCH (Treatment and Εducation of Autistic and Communication Handicapped Children), που ακολουθεί στο σχολείο. Οι ασκήσεις χωρίζονται, επαναλαμβάνονται σε μικρό χρονικό διάστημα, κάθε άσκηση έχει ένα σύντομο διάλειμμα και τέλος κλείνουμε με παιχνίδι. Συνήθως διεξάγεται σε μιση ή μια ώρα ανάλογα με την ηλικία και τις δυνατότητες του παιδιού και εκμεταλλευόμαστε ασκήσεις από την κολύμβηση, οι οποίες θα επιτρέψουν στο παιδί σιγα σιγά αν δεν υπάρχουν στερεότυπες συμπεριφορές να μπει κάτω από το νερό, να εκμεταλλευτεί την επικοινωνία με τα παιδάκια που υπάρχουν γύρω του και να παίξει με ξένο αντικείμενο. Οι ασκήσεις της κολύμβησης χρησιμοποιούνται κυρίως ως μέσο προσαρμογής με το νερό εφόσον πολλά παιδιά δε δέχονται εύκολα το νερο στο κεφάλι και γενικά οτιδήποτε έρχεται σε επαφή μαζί τους, καθώς η μοναχικότητα αποτελεί χαρακτηριστικό αυτών των παιδιών. Στην πορεία γίνονται ανεξάρτητα και εξοικειώνονται σιγά σιγά με τη διαδικασία, η οποία εξελίσσεται σταδιακά και κάποιες φορές βοηθά αρκετά στη μείωση των αυτοτραυματισμών. Ο αυτοτραυματισμός αποτελεί και μέσον έκφρασης.Το έχω αντιμετωπίσει πολύ σε παιδιά που δεν έχουν ομιλία ως τρόπο έκφρασης .
Υπάρχουν επίπεδα δυσκολίας στο μάθημα; Aπό ποια ηλικία μπορεί ένα παιδάκι να αρχίσει τα μαθήματα;
Να αναφέρουμε αρχικά ότι δεν υπάρχει ηλικιακός περιορισμός αλλά εξαρτάται από τις υπόλοιπες δραστηριότητες που ασχολείται το παιδί όπως εργοθεραπεία, μουσικοθεραπρεία, λογοθεραπεία καθώς και από το αν υπάρχει συννοσηρότητα με κάποια άλλη πάθηση, δηλαδη από το αν ένα παιδάκι παρουσιάζει συνάμα άλλη πάθηση, η οποία να χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση. Ο βαθμός δυσκολίας του μαθήματος σχετίζεται με τα αισθητηριακά προβλήματα που έχει το παιδί. Αν ένα παιδάκι βρίσκεται σε πολύ καλή λειτουργική κατάσταση μπορεί να ενταχθεί σε ομάδα και να δουλέψει κανονικά, όπως τα αρτιμελή νοητικά και σωματικά παιδιά.
Ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζουν τα παιδιά με αυτισμό από το συγκεκριμένο μάθημα;
Όπως μου ανέφερες προηγουμένως τα αρτιμελή παιδιά αποκομίζουν οφέλη από την επαφή και συνεργασία με τα παιδιά με αυτισμό.
Ποιά είναι αυτά τα οφέλη;
Eπίσης πολύ ωραία ερώτηση. Όταν υπάρχουν στο περιβάλλον παιδάκια με κάποια διαφορετικότητα, είτε είναι κινητική δυσλειτουργία, αυτισμός κτλ, μέσω της συνεργασίας που αναπτύσσεται στην ομάδα, γίνεται πολύ πιο εύκολο για τα αρτιμελή παιδιά να αποδεχτούν την ύπαρξη της διαφορετικότητας και να κατανοήσουν πως είναι φυσιολογικό το να υπάρχουν άτομα με ιδιαιτερότητες, γενικότερα γύρω μας. Αν αποδεχτούν στη πισίνα ένα παιδάκι με ιδιαιτερότητες, μαθαίνουν να αποδέχονται οπουδήποτε συναντήσουν κάτι αντίστοιχο. Φυσικά κάθε ομάδα έχει το δικό της εκπαιδευτή που συνεργάζεται πάντα μαζί μας.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφερθούμε στη σχέση σου με τους γονείς των παιδιών με αυτισμό. Αντιμετώπισες προβλήματα κατά καιρούς, όσον αφορά την επαφή και συνεργασία που είχες μαζί τους;
Στην αρχή οι γονείς ανταποκρίθηκαν πολύ θετικά, στην πορεία όμως αντιμετώπισα κάποιες δυσκολίες συνεργασίας καθώς είχαν την εντύπωση πως μπορούν τα παιδιά να κάνουν άλματα στον τομέα της κολύμβησης. Σε γενικές γραμμές όμως οι γονείς μου δίνουν την ελευθερία να δουλέψω με τα παιδιά τους, βλέποντας έστω και μικρά βήματα προόδου. Θα ήθελα να στείλω το μήνυμα σε όλους όσους έχουν παιδιά πως πρέπει να μελετούν τα σημάδια της παιδικής ηλικίας, να ελέγχουν από νωρίς την ανάπτυξη των παιδιών τους, να απευθύνονται στους ειδικούς σε περίπτωση που εντοπίσουν κάποια αναπτυξιακά προβλήματα και να μην κρύβουν το πρόβλημα «κάτω από το χαλί».
Ποιό μήνυμα θα ήθελες να στείλεις στους γονείς των παιδιών με αυτισμό;
Θα ήθελα να πω ότι τους θαυμάζω προσωπικά και να στείλω το μήνυμα, να μην εγκαταλείπουν, να έχουν υπομονή καθώς το παιδί μεγαλώνοντας παρουσιάζει καινούργια θέματα προς επίλυση και να είναι προετοιμασμένοι γι’αυτό. Οι μελλοντικοί σου στόχοι, Μικαέλλα, ποιοί είναι; Ο μεγαλύτερος μου στόχος επί της παρούσης είναι η εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής μου, μέσω της οποίας θα ήθελα να αποδείξω πως η συγκεκριμένη μέθοδος είναι χρήσιμη για τα παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές καθώς και ότι η φυσική άσκηση έχει θετικά αποτελέσματα, όταν γίνεται μέσα στο νερό. Επόμενος προσωπικός μου στόχος είναι η προώθηση της αποδοχής της διαφορετικότητας στην κοινωνια μας. Χρειάζεται να γίνουν τεράστια βήματα προόδου είτε σε θέματα ειδικής εκπαίδευσης, είτε αναφορικά με την παραολυμπιακή ομάδα, είτε στα σχολεία, είτε στο οικογενειακό περιβάλλον γενικότερα. Δική μου πρόταση είναι να ξεκινήσουν να λειτουργούν σχολεία εκπαίδευσης οικογενειών που έχουν παιδιά με αυτισμό ώστε να εκπαιδεύονται μαζί με αυτά. Κανένας δεν έχει γεννηθεί έχοντας γνώσεις για το τι θα πράξει αν αντιμετωπίσει ένα τέτοιο ζήτημα.
Κλείνοντας να αναφέρουμε πώς μπορεί κάποιος να επικοινωνήσει μαζί σου
Για τα παιδιά με αναπτυξιακές δυσκολίες, έχουμε δημιουργήσει μια σελίδα στο διαδίκτυο με τίτλο «Ελευθέρωσε τον ε-Αυτισμό σου», η οποία δίνει εικόνες και στοιχεία για το πως διεξάγεται το μάθημα, πάντοτε με την έγκριση των γονέων. Μέσω αυτής της σελίδας μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας στέλνοντας μήνυμα η'
mikaella.spantiou@cytanet.com.cy Tηλέφωνα: 25 561384 – 99 305015 – 99 432349 Φαξ: 25 566505
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου